Almanya’da uluslararası
akreditasyonu olan ve yüksek standartlarda eğitim sağlayan 300’
ün üzerinde üniversite ve kolejde lisans ve yüksek lisans eğitimi almak
mümkündür. Üniversitelerde lisans eğitimi dili Almancadır ancak yüksek
lisans için tamamı İngilizce ya da bir bölümü İngilizce bir bölümü
Almanca olan programlar mevcuttur.
Almanya’daki
üniversitelerin büyük çoğunluğu devlet üniversitesidir dolayısıyla
eğitim ücretleri oldukça ekonomiktir. Eğitim dönemleri genel olarak mart
ve eylül ayında başlar ve başvuruların ocak- temmuz aylarında yapılması
gerekmektedir. Harç ücretleri dönemlik €100 ile €500 arasında değişir.
Bu rakam üniversiteden üniversiteye farklılık göstermektedir. Bu yüzden
orta gelirli öğrenciler için Almanya vazgeçilmez bir yurtdışı eğitim
seçeneğidir.
Almanya'da Üniversite Sistemi ve Eğitim
Yapısı
Almanya'da eğitim, federal devletin değil eyaletlerin
yetkisine tabidir. Bu yüzden her eyalette birbirinden farklı uygulamalar
görülebilir. Ancak gerçekte temel konularda farklılıklardan çok
uyumluluk vardır.
Almanya, Türkiye'den farklı olarak ABD ve
Avustralya gibi federal yapılı bir devlettir. Eğitim kural olarak
federal devletin değil eyaletlerin yetkisine tabidir. Bu çerçevede
ülkedeki 17 eyalette birbirinden farklı düzenlemelerle karşılaşılır.
Ancak nihai olarak bu federal düzenlemelerin yakından incelendiğinde
birbirinden çok büyük farklılıklar içermediğini görürsünüz.
Almanya'da
yüksek eğitim alanında sistem, Üniversiteler/ Universitaet ve Meslek
Yüksek Okulları / Fachhochschule şeklindeki bir temel ayrıma dayanır.
Yüksek eğitimin omurgasını ve yabancı öğrencilere yönelik en geniş
alternatifleri teknik üniversite ve klasik üniversite olmak üzere iki
formda bulunan üniversiteler sunar. Meslek Yüksek Okulları ise toplum ve
ekonomideki yetişmiş nitelikli personel ihtiyacına cevap vermeye
yönelik kısa süreli (3 yıl) ve mesleki odaklı eğitim kurumlarıdır.
Genellikle bir üniversiteye bağlı olarak eğitim verirler.
Üniversite
eğitimi Temel Eğitim / Grundstudium ve Ana Eğitim / Hauptstudium
şeklinde ayrılır. Bir bölümle ilgili temel bilgilerin verildiği Temel
Eğitim 4 sömestr sürer, genellikle bir ara sınav / Zwischenprüfung ile
sona erer. Ardından başlayan Ana Eğitim süresince ilgili bölümde
uzmanlaşma ve derinleşmeye yönelik bilgiler öğrenilir.
Öğrenim
sürecinde dersler, alıştırmalar, seminer çalışmaları, stajlar genellikle
yerine getirilmesi gereken formlardır.
1991/92 rakamlarına göre
ortalama eğitim süresi üniversitelerde 6.4 yıl, meslek yüksek
okullarında 4.5 yıl sürmektedir.
2000'li yıllardan itibaren
Almanya, yüksek okullarla ilgili çok ciddi politika değişikliklerini
uygulamaya koymuştur. Bu çerçevede Almanya'da eğitimin dünya
pazarlarında rekabet edebilir bir ürün haline getirilmesine öncelik
verilmektedir. Önceleri yabancı öğrencileri sadece üçüncü dünya
ülkelerinin vatandaşlarına yardım ediyor tavrıyla karşılamış olan
Almanya, artık yabancı öğrenciyi müşteri olarak görmeye başlamıştır. Bu
durum, yabancı öğrenciler için Almanya'yı pek çok bakımdan daha cazip
hale getirdi.
Alman eğitim sisteminin uluslararası standartlara
uymayan ve bu yüzden Almanya dışında tanınırlıkta zorluklara yol açan
özelliklerinin azaltılması hedef alınmıştır. Bu hedef doğrultusunda,
uluslararası alanda genel kabul gören anglo sakson eğitim modelleri olan
bachelor ve master gibi eğitim tipleri son 4-5 yıldan beri bütün ülkeye
yayılmış durumdadır. Pek çok alanda sadece İngilizce eğitim veren
bölümler açılmış ve kısa sürede başarılı olmaya başlamıştır. Bütün bu
olumlu gelişmelerin yanında olumsuz olan tek gelişme, 2007 yılından
itibaren bir kısım eyaletlerde (Bayern, Baden-Württemberg...) harçların
dönem başı yaklaşık 500 Euro'ya çıkacak olmasıdır. Fakat bu, Almanya'da
ekonomide yaşanan bir duraklama sonucu mecbur kalınan bir uygulamadır.
Sonuç
olarak eğitim sisteminde gerçekleştirilen son reformlar sayesinde
Almanya, yabancı öğrenciler için kendini daha cazip hale getirmiş oldu.
Ek olarak üniversiteden mezun olduktan sonra Almanya'da iş bulup
çalışarak Almanya'ya yerleşme hakkı tanıyan Göç Kanunu da
(Zuwanderungsgesetz) 2005 yılında yürürlüğe girdi. Bütün bu faktörler
bir araya konulduğunda, yabancı öğrenciler için artık 2000'li yıllar
öncesine oranla çok daha cazip bir Almanya var... |